BIAŁA LISTA PODATNIKÓW VAT

Regulacje dotyczące białej listy podatników zostały wprowadzone ustawą z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług z mocą obowiązującą od 01 września 2019 z zastrzeżeniem, iż sankcje obowiązywać będą od 01 stycznia 2020r.

Celem wprowadzanych regulacji jest uszczelnienie sytemu podatkowego poprzez zobligowanie podatników do dokonywania płatności za określone transakcje wyłącznie z wykorzystaniem rachunków bankowych zawartych na białej liście.

Obowiązek zapłaty na rachunek wskazany na białej liście dotyczy płatności dokonywanych pomiędzy przedsiębiorcami w których jednorazowa wartość transakcji przekracza kwotę 15 tysięcy złotych i odnosi się do dostawy towarów bądź świadczenia usług potwierdzonych fakturą dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny.

Biała lista dostępna jest pod adresem:

 https://www.podatki.gov.pl/wykaz-podatnikow-vat-wyszukiwarka/

Interfejs umożliwia wyszukiwanie podatników przez numer rachunku, NIP, REGON oraz nazwę podatnika; rachunek kontrahenta sprawdzamy na dzień zlecenia przelewu.

Wprowadzenie białej listy podatników VAT oznacza więc kolejne obowiązki, a także ryzyko zastosowania sankcji w stosunku do podatników. W związku z faktem, iż w przedmiotowym wykazie zostały zamieszczone numery rachunków bankowych, przedsiębiorcy są zobligowani każdorazowo przed wykonaniem przelewu do danego kontrahenta, dokonać stosownego sprawdzenia, w zakresie jego zgodności z numerem rachunku, który został ujawniony na białej liście podatników.

Dodatkowo nowelizacja przewidziała wprowadzenie ograniczenia dla przelewów bankowych, których wartość przekracza kwotę 15 tys. zł. Podatnicy powinni być świadomi, iż w przypadku dokonania płatności na rachunek bankowy dostawcy towaru lub usługi, który nie został umieszczony na oficjalnej liście podatników VAT lub dokonanie płatności gotówką nie będzie przysługiwało prawo do zaliczenia tego typu wydatku do kosztów uzyskania przychodu. Ponadto jeśli kontrahent nie uiści należności VAT, w sytuacji gdy nabywca wykonał przelew na rachunek bankowy niewidniejący na białej liście, wówczas będzie on podmiotem solidarnie odpowiedzialnym wraz ze sprzedawcą, do wysokości zobowiązania podatkowego z tytułu danej transakcji gospodarczej.

            Należy zauważyć, iż przedsiębiorca może uniknąć odpowiedzialności solidarnej, pod warunkiem, że w terminie trzech dni od momentu zlecenia przelewu na nieujawniony rachunek bankowy, zawiadomi on właściwego dla kontrahenta naczelnika urzędu skarbowego, o zaistniałych okolicznościach. Treść zawiadomienia musi zawierać przynajmniej następujące elementy:

– wskazanie nazwy oraz adresu siedziby spółki, a w przypadku podatnika będącego osobą fizyczną - imię, nazwisko oraz adres stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, na rzecz którego dokonano dostawy towarów lub świadczenia usług,

– dane wystawcy faktury wskazane na fakturze (numer identyfikacyjny, nazwa albo nazwisko i imię oraz adres),

– numer rachunku, na który dokonano zapłaty należności, oraz wysokość należności zapłaconej na ten rachunek, a także dzień zlecenia przelewu na ten rachunek.

Kolejnym wyłączeniem odpowiedzialności solidarnej będzie sytuacja, w której pomimo wykonania przelewu na numer rachunku bankowego nieujętego na białej liście podatników, zastosowany zostanie mechanizm podzielonej płatności. Uniknięcie odpowiedzialności solidarnej w tym przypadku jest uzasadnione tym, że zapłata należności dokonana w trybie split payment zabezpiecza budżet państwa przed ryzykiem nieodprowadzenia podatku VAT przez dostawcę.

            Pozytywnym aspektem omawianej nowelizacji jest z pewnością stworzenie kompleksowego wykazu, który umożliwi podatnikom sprawniejszą weryfikację oraz odpowiedni dobór kontrahentów, co z kolei może spowodować realny wzrost efektywności w zakresie uniknięcia nieumyślnego uczestniczenia w mechanizmach o charakterze przestępczym. Zachowanie należytej staranności w powyższym zakresie leży bowiem zarówno w interesie przedsiębiorcy, który może uniknąć zbędnego ryzyka oraz negatywnych konsekwencji podatkowych, jak i Skarbu Państwa, poprzez zminimalizowanej szarej strefy związanej z przestępczością gospodarczą. Jednocześnie nie sposób nie dostrzec represyjności przepisów, które odnoszą się do sankcji, chociażby z tytułu wykonania przelewu na rachunek nieuwzględniony na białej liście, pomimo iż w praktyce powyższe zaniechanie może być efektem oczywistej omyłki, czy też przeoczenia ze strony podatnika. W rzeczywistości podatnicy muszą pamiętać o dodatkowym obowiązku narzuconym przepisami nowelizacji. Ponadto nie ulega wątpliwości, że referowane przepisy stanowią swoisty ukłon w stronę mechanizmu podzielonej płatności, którego stosowanie wraz z wejściem w życie nowelizacji, implikować będzie kolejne gratyfikacje w postaci możliwości uniknięcia odpowiedzialności solidarnej, będącej efektem wykonania przelewu na błędny numer rachunku bankowego.

 

Anna Zalas Kancelaria Ksiegowa Swisspolhand Sp. z o.o.

Żach Jakub. Biała lista podatników VAT. System Informacji Prawnej LEX.