Nowa Matryca Stawek VAT od 01.07.2020

przyjęcie – w miarę możliwości – jednolitej stawki podatku dla całych działów CN;

przyjęcie zasady obniżania stawek w przypadku konieczności zmiany stawki na dane towary (wdrożenie zasady równania w dół);

konieczność zrównoważenia wprowadzenia prostej matrycy podwyżkami stawek na wybrane, ale nieliczne towary i usługi.

owoce tropikalne i cytrusowe, niektóre orzechy – obecnie 8%;

pieczywo każdego rodzaju, włącznie z ciastkami (obecnie produkty te objęte są trzema stawkami podatku – 5%, 8% i 23%, w zależności od daty ich przydatności do spożycia);

wszystkie produkty objęte działem 19 CN – przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka; pieczywa cukiernicze (w dziale tym klasyfikowane są np. makarony, płatki zbożowe, pieczywo i wyroby ciastkarskie oraz mieszaniny do ich wytworzenia, jak również wyroby gotowe, takie jak kluski, makarony i niektóre pierogi, pizza surowa i podpieczona);

książki we wszystkich formach, tj. drukowane, na nośnikach danych, jak również w formie elektronicznej (obecnie stawka dla książek nieoznaczonych symbolami ISBN wynosi 23%);

zupy, buliony, żywność homogenizowana i dietetyczna, w tym również dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego – obecnie 8%;

produkty dla niemowląt i dzieci, tj. żywność przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci, smoczki, pieluszki oraz foteliki samochodowe – obecnie 8%;

artykuły higieniczne (podpaski, tampony higieniczne, pieluchy) – obecnie 8%.

musztardy, przyprawy słodkiej papryki, niektórych przypraw przetworzonych, np. pieprzu, gałki muszkatołowej czy tymianku – z 23% na 8%;

gazet, dzienników i czasopism we wszystkich formatach, tj. drukowanych, na nośnikach danych, jak również w formie elektronicznej (obecnie stawka dla tych towarów nieoznaczonych symbolami ISSN wynosi 23%, zaś stawka po nowelizacji – 8%).

niektóre przyprawy nieprzetworzone (np. gałka muszkatołowa, kwiat muszkatołowy, kmin, szafran, kurkuma) – z 5% na 8%;

homary i ośmiornice oraz inne skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne (m.in. kraby, langusty, krewetki, ostrygi, małże, ślimaki) oraz przetwory z nich, kawior oraz namiastki kawioru, jak również sprzedawane w różnego rodzaju placówkach gastronomicznych posiłki, których składnikiem są ww. produkty – z 5% na 23%;

lód używany do celów spożywczych i innych celów chłodniczych – z 8% na 23%;

czasopisma specjalistyczne – z 5% na 8%. Podwyżka nie dotyczy czasopism regionalnych i lokalnych drukowanych, na dyskach, płytach itp., dla których utrzymuje się stawkę 5%.

robót konserwacyjnych,

czynności dokonywanych w szeroko pojętej działalności gastronomicznej – będzie miała zastosowanie do towarów i usług identyfikowanych według działu 56 PKWiU, z wyłączeniem sprzedaży napojów (w tym ich przygotowania i podania), towarów sprzedawanych w stanie nieprzetworzonym przez podatnika czy posiłków, których składnikiem są towary określane jako owoce morza.

Celem wprowadzenia WIS jest zagwarantowanie funkcji ochronnej podatnikom w zakresie uzyskania wiążącej prawnie decyzji identyfikującej stawkę VAT na dany towar lub usługę. Wiążąca Informacja Stawkowa formalnie będzie więc decyzją administracyjną wydawaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej na podstawie przepisów ustawy z 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa.

Nowy instrument ma za zadanie zastąpienie dotychczasowego systemu opartego na wydawaniu interpretacji o charakterze niewiążącym przez GUS. Wejście w życie WIS oznacza, że organ podatkowy nie będzie mógł zakwestionować przyjętej przez podatnika stawki VAT, jeżeli będzie ona ustalona na podstawie decyzji uzyskanej w ramach WIS.

Wiążąca Informacja Stawkowa będzie instytucją analogiczną do istniejących już Wiążącej Informacji Taryfowej oraz Wiążącej Informacji Akcyzowej.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 29 października 2019 r. w sprawie wzoru wniosku o wydanie wiążącej informacji stawkowej, obowiązującego od 1 listopada 2019 r., druk wniosku o wydanie WIS został zidentyfikowany pod symbolem WIS-W.

Co istotne, podatnik nie musi występować o wydanie WIS, aby uzyskać ochronę prawną, jeśli zastosuje się do decyzji WIS, która została wydana dla innego podmiotu, ale dotyczy tego samego towaru lub usługi. W takiej sytuacji podatnik również będzie korzystać z ochrony prawnej.

Z dniem 1 listopada 2019 r. zaczęły obowiązywać nowe stawki (5% lub 8%), w odniesieniu do książek i e-booków, a także czasopism, gazet i dzienników, również w formie elektronicznej e-prasy. WIS wydane przed dniem 1 lipca 2020 r. w odniesieniu do tych towarów i usług wiążą organy podatkowe od daty jej doręczenia podatnikowi, w zakresie dostaw towarów i usług zrealizowanych po dniu doręczenia. Poza powyższym wyjątkiem zmiana stawek miała formalnie obowiązywać od 1 kwietnia 2020 r. Jednakże w skutek panującej pandemii COVID-19, ustawodawca zdecydował się przesunąć ten termin o 3 miesiące. Nadrzędnym celem przesunięcia terminu obowiązywania przepisów, zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, jest przede wszystkim nieobciążanie podatników dodatkowymi obowiązkami wynikającymi z implementacji nowej matrycy stawek.

Poniżej przedstawiony zostanie wykaz towarów opodatkowanych stawką 5% na podstawie art. 41 ust. 2a w związku z poz. 10 załącznika nr 10 do u.p.t.u. Zauważyć wcześniej należy, że – jak wynika z objaśnień do wykazu – nie ma on zastosowania dla zakresu sprzedaży towarów i usług zwolnionych od podatku lub opodatkowanych stawką 0%. A zatem opodatkowanie wymienionych poniżej towarów stawką 5% nie wpływa na fakt, że ich wewnątrzwspólnotowe dostawy oraz eksport są opodatkowane stawką 0%.

Od 1 listopada 2019 r. opodatkowane VAT według stawki 5% są wszystkie książki, w tym również książki dostarczane w formie elektronicznej (z wyłączeniem publikacji, które w całości lub w przeważającej mierze składają się z treści wideo lub możliwej do odsłuchania muzyki). Obecnie wynika to z art. 41 ust. 2a w zw. z poz. 19, 20 i 24 załącznika nr 10 u.p.t.u.

Od 1 listopada 2019 r. stawka 5% ma zastosowanie do czasopism regionalnych lub lokalnych (obecnie wynika to z art. 41 ust. 2a w zw. z poz. 19 załącznika nr 10 do u.p.t.u.). Pozostałe czasopisma, w tym czasopisma dostarczane w formie elektronicznej, są opodatkowane stawką 8% (podstawie art. 41 ust. 2 w zw. z poz. 17 i 72 załącznika nr 3 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 2 u.p.t.u.).

Podkreślić należy, że stawka 5% ma zastosowanie wyłącznie do drukowanych czasopism regionalnych lub lokalnych. Natomiast czasopisma regionalne lub lokalne dostarczane w formie elektronicznej opodatkowane są według stawki 8% (wynika to z art. 41 ust. 2 w zw. z poz. 72 załącznika nr 3 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 2 u.p.t.u.).

Z opodatkowania podatkiem VAT według stawki 5% korzystać mogą również czynności drukowania z materiałów drukarni książek oraz czasopism regionalnych lub lokalnych. Czynności takie uznaje się bowiem za dostawy tych towarów, nie zaś za świadczenie usług drukarskich (zob. przykładowo wyrok NSA z dnia 9 czerwca 2009 r. - sygn. I FSK 510/08).

Opodatkowane stawką 5% są nie tylko towary i usługi wymienione w załączniku nr 10 do u.p.t.u., ale także towary wymienione w § 4 r.o.s. (upoważnienie dla Ministra Finansów do obniżenia, w drodze rozporządzenia, do 5% stawki VAT dla dostaw niektórych towarów i świadczenia niektórych usług przewiduje art. 41 ust. 16 u.p.t.u.). Na tej podstawie obniżona stawka 5% ma zastosowanie dla dostawy, wewnątrzwspólnotowego nabycia oraz importu nadających się do spożycia przez ludzi: